นิทรรศการผสานวัย ใน "ล่องรอยราชดำเนิน" ตอนที่ 1

 

เมื่อประเทศไทยเข้าสู่สังคมสูงวัย พิพิธภัณฑ์จะตอบรับกับปรากฏการณ์ดังกล่าวอย่างไร ? 
หาคำตอบได้ในบทความเชิงรูปภาพต่อไปนี้ 

 

/1

“ล่องรอยราชดำเนิน : นิทรรศการผสานวัย” คือ ความพยายามหนึ่งของมิวเซียมสยาม ในการค้นหาคำตอบนี้ ด้วยการเชิญ “หนุ่มสาวจากยุคเบบี้บูมเมอร์” จำนวน 16 ท่าน มาร่วมเป็นหนึ่งในทีมภัณฑารักษ์สร้างสรรค์นิทรรศการที่ให้คุณค่ากับเรื่องเล่าส่วนบุคคล ความทรงจำ และประสบการณ์ ซึ่งเป็นสิ่งที่สั่งสมและก่อรูปเป็นตัวตนของเรา และสังคมไทยของเรา เพื่อนำไปสู่การพูดคุยและความเข้าใจกันระหว่างเจเนอเรชั่น 

 

เพราะสังคมสูงวัย ไม่ใช่แค่ผู้สูงวัยเท่านั้น  หากแต่ “เรา” ทุกคน ทุกวัย ล้วนกำลังเข้าสู่ “สังคมสูงวัย” ไปพร้อม ๆ กัน

 

ติดตามหนึ่งในตัวอย่าง แนวคิดนิทรรศการผสานวัย ได้ในภาพถัด ๆ ไป

 

 

/2

 

โปสต์การ์ดคาเฟ่ : New Normal Museum Cafe

โดย คุณดาราณี เวชพงศา

 

สมัยนายกรัฐมนตรี จอมพล ป. พิบูลสงคราม มีนโยบายสร้างตลาดนัด ทุกจังหวัด จึงเปลี่ยนสนามหลวงให้เป็นตลาดนัด เสาร์-อาทิตย์ สำหรับชาวพระนครเมื่อ พ.ศ. 2492 ที่นั้นขายของสารพัดอย่าง  รวมถึงโปสต์การ์ดเก่าภาพซุ้มรับเสด็จพระราชดำเนินนิวัติพระนครของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ที่คุณพ่อของ “คุณดาราณี” ซื้อมาฝากลูกสาว

 

/3

 

“วันนี้ป๊าได้ภาพโปสต์การ์ดซุ้มรับเสด็จรัชกาลที่ 5 กลับจากการเสด็จประพาสยุโรปมาด้วย… ลื้อรู้ ไหม ตลาดนัดสนามหลวงมีพวกเด็กๆ มาเช่า ขี่รถจักรยานกันเยอะเลย เจ้าของรถเช่าจะทาสีเพื่อ แสดงความเป็นเจ้าของ รถจักรยานมีสีสันเต็มไปหมด มีแผงขายว่าวกับน้ำอ้อยเย็นๆ ราคาหนึ่งบาทให้เด็กๆ เลือกซื้อด้วย … ป๊าเก็บของที่ซื้อมาไว้ในตู้ นี้นะ เวลาลื้อว่างก็หยิบ มาดู มาศึกษาไว้ ต่อไปสิ่งเหล่านี้จะมีคุณค่ามากขึ้น…” 

 

บทสนทนาระหว่างการประลองหมาก 8 ตัว บนกระดานสี เหลียมระหว่างป๊า กับข้าพเจ้าดังชัดอยู่ในห้วงคำนึง

 

/4

 

จนเมื่อป๊าจากไป การขยับขยายมาอยู่ถิ่นฐานใหม่เริ่มต้นขึ้นอีกครั้ง ระหว่างการจัดเก็บสิ่งของต่าง ๆ ลงกล่องทำให้ข้าพเจ้าได้มองเห็นความสำคัญของสมบัติทางใจที่ เคยมองข้ามมานานหลาย ทศวรรษ  โดยที่ทุกคนในบ้านจะเอาไปทิ้งเพราะเห็นว่าเป็นขยะยกเว้นข้าพเจ้า ในที่สุดก็แอบกวาดทุกสิ่งทุกอย่างที่พอจะเก็บได้มาไว้ในห้องนอน แต่ก็รักษาไว้ได้เพียงไม่ถึงครึ่งหนึ่งของที่มีอยู่เท่านั้น แล้วค่อยๆ คัดแยก ต่อยอดสู่อนาคต

.

ค่อยเป็นค่อยไป ค่อย ๆ ต่อยอดโดยการสืบค้น ตีความ แล้วนำมาร้อยเรียงเป็นเรื่องราวระหว่างบรรทัดที่เปี่ยมไปด้วยความหมาย ของสะสมของป๊าจึงกลายเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่มีเสน่ห์.

.

ของสะสมและเรื่องเล่าระหว่างทางที่ป๊า  ยังมีชีวิตอยู่นั้นได้รับการถ่ายทอดผ่านตัวอักษรและ ภาพถ่ายบนบล็อก feng_shui (เฟิงสุ่ย) เริ่มเขียน10กว่าปีมาแล้ว และยังคงเขียนจนกระทั่งบัดนี้

 

/5

 

เราได้แรงบันดาลใจอย่างมากจากของสะสมและโปสต์การ์ดเก่าของพ่อ เสียดายที่เมื่อก่อนไม่เห็นคุณค่าจนกระทั่งพ่อเสีย  เราจึงอยากส่งต่อแรงบันดาลใจนี้ให้คนรุ่นใหม่ก่อนสายเกินไป เราอยากคุยกับเขาผ่านสื่อที่เขาใช้ทุกวันนี้ ก็เลยลองแทบทุกอย่างทั้ง Blog ทั้ง TikTok

 

/6

 

สิ่งของเล็ก ๆ น้อย ๆ แม้ไม่ถูกบันทึกในหอจดหมายเหตุ แต่ถ้าอ่านดี ๆ จะเห็นข้อความระหว่างบรรทัด ได้เห็นการประชันความคิด ได้เห็นบรรยากาศของยุคสมัย จึงอยากต่อยอดเป็น “โปสต์การ์ดคาเฟ่” มีอาหารทานเล่นรสชาติราชดำเนิน มีบทสนทนาผ่านความทรงจำ 

.

“#ล่องรอยราชดำเนิน : #นิทรรศการผสานวัย”  วันนี้ จนถึงวันที 31 สิงหาคม และ จะย้ายไปจัดแสดงที่หอสมุดเมือง ในวันที่ 8 สิงหาคม - 31 ตุลาคม 2563 เข้าชมฟรี (ปิดวันจันทร์)

 

 คุณดาราณี เวชพงศา และ กองบรรณาธิการ Museum's Core

 

 

บทความที่เกี่ยวข้อง

 

"ซุ้มรับเสด็จฯ" งานฉลองแรกที่ราชดำเนิน