ในแผนที่ของฝรั่งที่เข้ามาสมัยกรุงศรีอยุธยา ได้วาดแผนผังป้อมเมืองบางกอกไว้ในตำแหน่งโค้งน้ำเจ้าพระยาซึ่งเป็นแม่น้ำสายใหม่ ป้อมเมืองบางกอกนั้น สร้างขึ้นเพื่อให้ทหารฝรั่งเศสควบคุมชัยภูมิที่สำคัญของกรุงศรีอยุธยา  มีผู้บัญชาการป้อมที่เรารู้จักกันอย่าง นายพลเดอ ฟอร์บังและ นายพลเดส์ฟาร์จ  และเราก็รู้จักเรื่องราวของป้อมจากบันทึกของทั้งสองท่านนี้เป็นอย่างมาก

               เรารู้ว่าป้อมเมืองบางกอก ตั้งอยู่ริมฝั่งเจ้าพระยาบริเวณโรงเรียนราชินีและมิวเซียมสยาม และหากเราดูจากแผนผังป้อมในแผนที่สมัยกรุงศรีอยุธยา จะเห็นว่าป้อมบางกอกอาจจะมีขนาดใหญ่ครอบคลุมพื้นที่บริเวณกว้างไปถึงวัดโพธิ์ท่าเตียน และภายในป้อมที่มีอาณาบริเวณกว้างขวางใหญ่โตนั้น มีการระบุตำแหน่งสถานที่เก็บคลังอาวุธ อาคารที่พักทหาร โบสถ์ โรงพยาบาล คลังเสบียง ศูนย์ฝึกทหาร

                พื้นที่ป้อมใหญ่แบบนี้  มีใครอยู่ในนั้นบ้าง... ประเด็นนี้ เดอ  ฟอร์บัง ซึ่งเป็นผู้บัญชาการป้อม บันทึกไว้ว่า ที่ป้อมเมืองบางกอกมีทหารประจำการอยู่ 1,000 นาย ประกอบด้วยทหารไทยฝึกหัด  400 นาย  ทหารโปรตุเกส  40  นาย และที่เหลือเป็นทหารฝรั่งเศส และในบันทึกยังบอกอีกว่า ทหารไทยนั้นว่านอน สอนง่าย จะให้ฝึกแบบใดก็สามารถทำตามได้อย่างรวดเร็วและเก่งเหมือนทหารฝรั่งเศส และภายนอกป้อมนั้นก็เป็นบ้านของชุมชนชาวบางกอก

                ภาพที่เห็นข้างบนนั้น เราทำการซ้อนตำแหน่งแผนผังป้อมในแผนที่โบราณ กับแผนที่ปัจจุบัน ตำแหน่งและขนาดของแผนที่เมื่อเทียบแล้วอาจจะไม่ตรงกันร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่ก็พอให้เราได้เห็นภาพป้อมเมืองบางกอกนั้นกว้างใหญ่พอที่จะรองรับการใช้งานของคนนับพันได้

แกลเลอรี่

ดูทั้งหมด