โครงการ Street Corner Heritage Galleries ในประเทศสิงคโปร์นำเสนอรูปแบบใหม่ของการทำให้ “ประวัติศาสตร์มีชีวิต” ได้อย่างน่าสนใจ ต่างจากพิพิธภัณฑ์แบบดั้งเดิมที่มักแยกออกจากชีวิตประจำวันและจำกัดอยู่เพียงในห้องจัดแสดงทางการ แกลเลอรีเหล่านี้จัดแสดงในร้านค้าที่ยังเปิดดำเนินการอยู่ ไม่ว่าจะเป็นร้านชา ร้านอาหาร ร้านทอง หรือร้านเบเกอรี่ กิจการเหล่านี้ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนมาอย่างยาวนาน และเมื่อมีการจัดแสดงประวัติศาสตร์ พื้นที่เหล่านี้จึงกลายเป็นมากกว่าตู้จัดแสดง แต่คือสื่อที่สามารถถ่ายทอดความรู้สึกและความผูกพันของผู้คนในชุมชน

ครอบครัวและทีมงานร้าน Loong Fatt Tau Sar Piah ถ่ายภาพร่วมกันข้างแกลเลอรีมรดกริมถนน ถ่ายทอดเรื่องราวกิจการเบเกอรี่ครอบครัวที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของมรดกวัฒนธรรมร่วมสมัยของสิงคโปร์ (ภาพจาก Oneplusone Gallery. (ม.ป.ป.). ครอบครัวและทีมงานร้าน Loong Fatt กับแกลเลอรีมรดกริมถนน [ภาพถ่าย]. https://oneplusone.sg/street-corner-heritage-galleries

แกลเลอรีแต่ละแห่งได้รับการดูแลร่วมกันระหว่างเจ้าของร้านกับคณะกรรมการมรดกแห่งชาติสิงคโปร์ (NHB) โดยผสมผสานระหว่างข้อมูลเชิงประวัติศาสตร์กับความทรงจำส่วนตัวของเจ้าของร้านและครอบครัว ผลลัพธ์คือการจัดแสดงขนาดเล็กที่เปี่ยมด้วยพลัง เช่น ภาพถ่ายขาวดำของผู้ก่อตั้งร้าน สมุดจดคำสั่งซื้อที่เขียนด้วยลายมือ ฉลากสินค้าสมัยก่อน หรือกระป๋องชาโบราณ สิ่งของเหล่านี้แม้ดูธรรมดา แต่กลับเต็มไปด้วยคุณค่าทางประวัติศาสตร์และสะท้อนอารมณ์ความรู้สึก  ประวัติศาสตร์จึงไม่จำเป็นต้องยิ่งใหญ่ หลายครั้งประวัติศาสตร์คือความเรียบง่าย เชื่อมโยงกับบุคคล และเป็นส่วนหนึ่งในท้องถิ่น

ร้านค้าที่บอกเล่าเรื่องราวของไชน่าทาวน์

ร้านค้าทั้ง 8 แห่งที่เข้าร่วมโครงการนี้ล้วนมีเรื่องราวเฉพาะตัว บางร้านดำเนินกิจการมานานกว่าศตวรรษ ทั้งหมดนี้ร่วมกันถ่ายทอด “มรดกมีชีวิต” ของไชน่าทาวน์ในแบบที่สัมผัสได้จริง

• Tong Heng ร้านทาร์ตไข่ที่เริ่มต้นจากโรงน้ำชาที่ผู้คนเคยมารวมตัวกันเพื่อสนทนาและดื่มชา ปัจจุบันร้านยังคงรักษาความเป็นมิตรและการต้อนรับด้วยขนมอบดั้งเดิม
• Pek Sin Choon ก่อตั้งเมื่อ ค.ศ. 1925 เป็นร้านขายชาที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งในสิงคโปร์ มีชื่อเสียงในเรื่องของชาสูตร “Four Treasures” ที่ยังคงใช้กรรมวิธีผสมชาแบบดั้งเดิมจนถึงวันนี้
• Lim Chee Guan และ Bee Cheng Hiang สองร้านคู่แข่งในธุรกิจหมูแผ่นย่าง (บากกัว) ที่กลายเป็นสัญลักษณ์ประจำเทศกาลตรุษจีนของครอบครัวชาวจีนทั้งในสิงคโปร์และต่างประเทศ
• Spring Court Restaurant ก่อตั้งเมื่อ ค.ศ. 1929 เป็นหนึ่งในร้านอาหารจีนแบบครอบครัวที่เก่าแก่ที่สุด สะท้อนรสชาติของอาหารกวางตุ้งที่ปรับให้เข้ากับวัฒนธรรมการกินของชาวสิงคโปร์
• Eu Yan Sang เริ่มต้นเมื่อ ค.ศ. 1879 จากร้านขายยาสมุนไพรที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อดูแลคนงานเหมือง ปัจจุบันกลายเป็นแบรนด์ด้านสุขภาพที่ได้รับความไว้วางใจ
• Kim Poh Hong Goldsmith เชี่ยวชาญในการทำเครื่องประดับเปอรานากันอันประณีต เช่น เข็มขัดลูกปัด เข็มกลัดทอง ที่สะท้อนถึงศิลปะและอัตลักษณ์อันเก่าแก่
• Tin Sing Goldsmiths ให้บริการลูกค้ามาหลายรุ่น ด้วยเครื่องประดับทองที่เชื่อมโยงกับเหตุการณ์สำคัญในชีวิต งานฝีมือของพวกเขาผสานระหว่างความงามและสัญลักษณ์ของความหมาย

มีดสับและภาพถ่ายจากร้าน Loy Kee Chicken Rice ถ่ายทอดเรื่องราวของอาหารและกิจการในครอบครัว สะท้อนมรดกที่เกิดจากเครื่องมือทำงานและความทรงจำของบุคคล (ภาพจาก Tan, G. H. (2020, 15 มีนาคม). แกลเลอรีมรดกริมถนนที่ถนน Balestier [ภาพถ่าย]. บล็อก TGH Photography and Travel. https://i0.wp.com/blog.photojournalist-tgh.tv/wp-content/uploads/2020/03/IMG_7463.jpeg?resize=695%2C464&ssl=1)

บทเรียนสำหรับการศึกษาและงานวัฒนธรรม

สำหรับผู้ที่ทำงานด้านมรดกวัฒนธรรม ไม่ว่าจะในพิพิธภัณฑ์ชุมชน โครงการประวัติศาสตร์ท้องถิ่น หรือโรงเรียน โครงการนี้นำเสนอแนวทางในการตีความมรดก โดยอาศัย “ความใส่ใจ เรื่องเล่า และการมองเห็นคุณค่าในสิ่งธรรมดา” แผงขายก๋วยเตี๋ยว ร้านขายของชำ หรือร้านตัดเสื้อเก่าแก่ในชุมชน อาจกลายเป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้ประวัติศาสตร์และเชื่อมโยงกับผู้คนได้

โครงการนี้ยังส่งเสริมแนวคิดการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง เจ้าของร้านไม่ใช่เพียง “วัตถุ” แต่เป็นนักเล่าเรื่อง ผู้ดูแลความทรงจำ และครูผู้ถ่ายทอดประสบการณ์ บทบาทในการแบ่งปันเรื่องราวนี้เป็นหัวใจสำคัญในการทำให้มรดกมีความหมาย และเข้าถึงได้โดยเฉพาะสำหรับคนรุ่นใหม่ที่อาจไม่คุ้นเคยกับพิพิธภัณฑ์แบบเดิม ๆ ในยุคที่คนรุ่นใหม่กำลังห่างไกลจากรากเหง้าของวัฒนธรรมท้องถิ่น โครงการอย่าง Street Corner Heritage Galleries ทำให้เราเห็นว่า ประวัติศาสตร์สามารถเกิดขึ้นจากความสามัญในชีวิตประจำวัน และยังคงสร้างแรงบันดาลใจและความภาคภูมิใจ ทั้งผู้ให้และผู้รับรู้เรื่องราวของผู้คน

แหล่งข้อมูล

​National Heritage Board. (n.d.). Street Corner Heritage Galleries: Chinatown. Roots.sg. Retrieved April 4, 2025, from https://www.roots.gov.sg/stories-landing/stories/Street-Corner-Heritage-Galleries-Chinatown
National Heritage Board. (2020, March 7). Media Release: Street Corner Heritage Galleries – Celebrating the Heritage of Singapore’s Everyday Spaces. Retrieved April 4, 2025, from https://www.nhb.gov.sg/-/media/nhb/files/media/releases/new-releases/media-release--street-corner-heritage-galleries--celebrating-the-heritage-of-singapores-everyday-spaces.pdf
Yufeng, K. (2022, August 7). NHB's latest on-site heritage galleries feature Chinatown businesses. The Straits Times. Retrieved April 4, 2025, from https://www.straitstimes.com/singapore/nhbs-latest-on-site-heritage-galleries-feature-chinatown-businesses

ภาพปก Loong Fatt Tau Sar Piah เป็นหนึ่งในแกลเลอรีมรดกริมถนนของสิงคโปร์ ถ่ายทอดเรื่องราวจากร้านค้าในชีวิตประจำวันสู่พื้นที่เรียนรู้มรดกมีชีวิต
อ้างอิง Tan, G. H. (15 มีนาคม 2020). มีดโบราณและภาพถ่ายในแกลเลอรีมรดกริมถนน [ภาพถ่าย]. บล็อก TGH Photography and Travel. https://i0.wp.com/blog.photojournalist-tgh.tv/wp-content/uploads/2020/03/IMG_7451.jpeg?resize=695%2C464&ssl=1

แกลเลอรี่

ดูทั้งหมด