“ประวัติศาสตร์พม่า” กับกิจกรรมการบรรยายพิเศษประกอบนิทรรศการ “พม่าระยะประชิด”

ประวัติศาสตร์พม่าสมัยโบราณ : ยุคก่อตั้งอาณาจักร-ราชวงศ์สุดท้าย โดย รศ. ดร. สุเนตร ชุตินธรานนท์ มาร่วมเรียนรู้ลำดับของเหตุการณ์ต่างๆ ตั้งแต่เริ่มก่อตั้งอาณาจักรและราชวงศ์พุกามโดยชนชาติพยู (Pyu) ราชวงศ์ตองอูที่รุ่งเรืองและ ยิ่งใหญ่
กว่า841 ปี ชนชาติพม่ามีความหลากหลาย การอยู่ร่วมกัน ปฎิสัมพันธ์กัน มีการแลกเปลี่ยนวัฒธรรม และในด้านของความเชื่อทางศาสนา ก็มีที่คล้ายๆ ไทย (ภาพประกอบด้านบน) อย่างสมุดภาพที่ รศ. ดร. สุเนตร ชุตินธรานนท์ ได้นำมาให้ผู้เข้าร่วมได้ชมได้ดูกัน

ในอดีตนั้นหลายเมืองเคยเป็นราชธานี และการสร้างเมืองของชาวพม่า อย่างเป็นระบบระเบียบ (ภาพประกอบด้านบน) เช่น ผังเมืองหงสาวดี , ผังเมืองอังวะ , ผังเมืองตองอู ในยุคอาณาจักรของพม่านั้นเกิดปัญหาที่สำคัญ เช่น การขาดเอกภาพภายในของพม่า พวกผู้นำพม่ารบกันเอง ทำให้ศูนย์กลางการเมืองในตอนนั้นก็ถูกย้าย มีราชธานีเกิดขึ้นมากมาย ในด้านกษัตริย์ หรือ มหาราชของชาวพม่าที่ได้การยอมรับนับถือมีด้วยกัน 3 พระองค์ ได้แก่ พระเจ้ามหาราชาสิริอนิรุทธเทวะ หรือ พระเจ้าอเนาวรธา (อโนรธา) , พระเจ้าสิริศรีภวานสิตราบวรบัณฑิตสุรธรรมราชมหาธิบดี หรือ พระเจ้าเชษฐาธิราช (พระเจ้าบุเรงนอง) และ พระบาทสมเด็จพระมหาโพธิสัตว์เจ้า หรือ พระเจ้าอลองพญา

และเหตุการณ์สำคัญที่ทำให้ถูกอาณานิคมอังกฤษยึดครองและสิ้นสุดราชวงศ์ ในราชวงศ์คองบองถือเป็นยุคที่มีการจัดการรวมอำนาจได้มีประสิทธิภาพที่สุด ในเรื่องการรบ ก็รบชนะทั้งอยุธยา ตีไปถึงล้านช้าง หลางพระบาง และ 12 ปันนา และเมื่อพม่าตีแพร่ขยายอำนาจมากออกไปเท่าไรนั้น ก็ยิ่งเป็นดาบ2คม ทางหนึงหมายถึงการมีอำนาจแสดงถึงความยิ่งใหญ่ แต่ในอีกด้านก็นำพาให้ขยายความขัดแย้งไกลเกินกว่าจะจัดการได้ เช่นการไปปราบกบฏยะไข่ ไปปราบมันนีปุระ ทั้งที่ต้องนั้นพื้นที่ดังกล่าวให้ตกเป็นส่วนหนึงของอาณานิคมอังกฤษ เลยนำพาเอามหาอำนาจอย่างพม่าและมหาอำนาจโลกอย่างอังกฤษมาเจอกัน ในส่วนของอังกฤษค่อนข้างหวงพื้นที่อย่างอินเดีย พอเริ่มเกิดปัญหาตรงชายแดนทางอังกฤษกังวลจะเกิดเสถียรภาพ เพราะอินเดียถือว่าเป็นอู่ข่าวอู่น้ำแหล่งผลิตและตลาดที่สำคัญ แท้ที่จริงแล้วอังกฤษนั้น ไม่ได้อยากทำสงครามกับพม่าเลยในทีแรก โดยที่พม่านั้นก็ไม่รู้ว่าอังกฤษคือมหาอำนาจที่ยิ่งใหญ่ ไม่ได้รบแบบจารีต พม่านั้นรบเก่งในทางบกแต่ไม่เก่งในทางเรือ อังกฤษเลยใช้เรือซึ่งมีปืนร่องไปตามน้ำแล้วยิงถล่มใส่ ด้วยอาวุธที่ถุกพัฒนาและทันสมัยกว่า ทำให้แพ้ หลังจากนั้นอังกฤษก็เข้ายึดในหลายๆ เมือง

การบรรยายครั้งนี้จะเห็นได้ว่าพม่านั้นผ่านอะไรมากมาย การครองอำนาจที่ผลัดเปลี่ยนไปเรื่อยๆ การสู้รบกันเองและจากผู้ที่มารุกราน วีถีชีวิต การออกแบบสร้างเมืองเป็นราชธานี ความยิ่งใหญ่ในแต่ละยุค เราสามารถเรียนรู้จากเพื่อนบ้านอย่างพม่าได้
บทเรียนจากประวัติศาสตร์ที่ไม่ใช่แค่เรื่องสู้รบ ทำให้เเข้าใจว่าพม่ามีเรื่องราว ที่ความเป็นมาเป็นไปของประเทศ ที่ไม่ต่างจากประวัติศาสตร์ของประเทศไทย

ในครั้งหน้าจะมีการบรรยาย ประวัติศาสตร์พม่าสมัยใหม่: ยุคโคโลเนียลจนถึงปัจจุบัน วันที่อาทิตย์ที่ 22 พฤษภาคม 2559 โดย ดร.ลลิตา หาญวงษ์ เวลา 14.00 – 16.00 น. ณ มิวเซียมสยาม ถนนสนามไชย (ท่าเตียน) กรุงเทพฯ